RSRP i RSRQ w LTE – kluczowe wskaźniki jakości sygnału

RSRP i RSRQ w LTE – kluczowe wskaźniki jakości sygnału

Dziś przyjrzymy się dokładnie dwóm podstawowym parametrom pomiarowym, które mają zasadnicze znaczenie dla działania i optymalizacji sieci LTE: RSRP (Reference Signal Received Power) oraz RSRQ (Reference Signal Received Quality). W artykule omówimy, czym są te wskaźniki, jakie mają znaczenie praktyczne, w jaki sposób się je mierzy, oraz dlaczego są istotne zarówno dla urządzeń końcowych, jak i infrastruktury operatora.

RSRP – co oznacza i jak działa?

RSRP to skrót od Reference Signal Received Power, czyli moc sygnału referencyjnego odbieranego przez urządzenie. W sieciach LTE sygnał referencyjny jest emitowany przez stację bazową na określonych zasobach czasowo-częstotliwościowych i służy do estymacji jakości połączenia radiowego. Pomiar RSRP opiera się na analizie mocy odbieranych sygnałów referencyjnych – bez uwzględniania szumu czy zakłóceń.

RSRP mierzy się w dBm i zwykle przyjmuje wartości w zakresie od -140 dBm (bardzo słaby sygnał) do -44 dBm (sygnał bardzo silny). Dla urządzeń mobilnych wartości powyżej -90 dBm uznaje się za dobre, natomiast poniżej -110 dBm jako nieakceptowalne dla stabilnej transmisji.

RSRQ – czym się różni i co wnosi?

RSRQ oznacza Reference Signal Received Quality i jest miarą jakości sygnału w odniesieniu do całkowitej mocy otrzymanej przez urządzenie w danym czasie. Wskaźnik ten uwzględnia zarówno poziom sygnału referencyjnego, jak i tło, czyli zakłócenia i szum. Dzięki temu daje bardziej realistyczny obraz jakości kanału radiowego niż sam RSRP.

RSRQ również podawany jest w dBm, jednak z reguły przyjmuje wartości z zakresu od -3 dB (bardzo dobra jakość) do -20 dB (bardzo zła jakość). Wartości poniżej -12 dB zwykle oznaczają problemy z interferencjami lub przeciążeniem sektora komórkowego.

Dlaczego oba wskaźniki są potrzebne?

RSRP dostarcza informacji o sile sygnału, natomiast RSRQ o jego czystości. Oceniając je razem, można uzyskać pełniejszy obraz sytuacji radiowej. W praktyce zdarza się, że urządzenie rejestruje silny sygnał (wysoki RSRP), ale jednocześnie niską jakość (słaby RSRQ) – może to wskazywać na przeciążenie komórki, zakłócenia od innych stacji bazowych lub problemy z interferencją wielodrogową.

Operatorzy sieci używają obu parametrów do decyzji o handoverze, czyli przekazaniu urządzenia między komórkami. RSRP jest głównym wskaźnikiem w procesie wyboru komórki docelowej, natomiast RSRQ jest pomocniczy – pozwala unikać przeciążonych lub zakłóconych komórek.

Jak wygląda pomiar w praktyce?

Pomiary RSRP i RSRQ są wykonywane w sposób ciągły przez urządzenia mobilne, a dane te mogą być przekazywane do sieci w ramach procedur takich jak RRC Measurement Report. Dzięki temu możliwe jest dynamiczne zarządzanie ruchem użytkowników i optymalizacja zasobów radiowych.

W testach sieciowych i analizie pokrycia wykorzystuje się profesjonalne narzędzia takie jak TEMS Investigation, Nemo Outdoor czy Rohde & Schwarz ROMES. Aplikacje te pozwalają na zbieranie pomiarów w czasie rzeczywistym z dokładną lokalizacją GPS, co umożliwia analizę map pokrycia i jakości sieci.

Dla użytkowników końcowych niektóre smartfony z systemem Android umożliwiają podgląd wartości RSRP i RSRQ za pomocą ukrytych menu serwisowych (np. *#*#4636#*#* lub w „Informacjach o telefonie”), lub aplikacji typu NetMonster czy CellMapper.

Wyzwania i czynniki wpływające na odczyty

Wartości RSRP i RSRQ są podatne na wiele czynników środowiskowych. Budynki, drzewa, warunki atmosferyczne, a także ruch użytkownika mogą wpływać na ich stabilność. Interferencje od innych stacji bazowych – szczególnie w miastach – również są źródłem fluktuacji RSRQ, nawet jeśli RSRP pozostaje stabilne.

Nie mniej istotna jest sama konfiguracja sieci – sposób planowania częstotliwości, liczba sąsiednich komórek, zastosowanie anten MIMO czy beamforming. W gęsto zaludnionych obszarach RSRQ często jest głównym ograniczeniem wydajności sieci, a nie RSRP.

Interpretacja wyników i podejmowanie działań

Analizując RSRP i RSRQ, technicy mogą określić, czy problem z połączeniem wynika ze słabego pokrycia (niski RSRP), czy z zakłóceń i przeciążenia (niski RSRQ). W pierwszym przypadku rozwiązaniem może być zmiana lokalizacji stacji bazowej, dodanie repeatera lub anteny kierunkowej. W drugim – konieczne może być przeprojektowanie planu częstotliwościowego, optymalizacja handoverów lub wdrożenie mechanizmów load balancing.

W sieciach z agregacją pasm (CA – Carrier Aggregation) pomiary RSRP i RSRQ są dostępne osobno dla każdego komponentu pasma, co zwiększa złożoność analizy, ale pozwala dokładnie zidentyfikować przyczyny niestabilności połączenia.

Znaczenie dla użytkownika końcowego

Choć przeciętny użytkownik nie musi rozumieć różnic między RSRP a RSRQ, oba wskaźniki wpływają bezpośrednio na jakość połączeń głosowych, szybkość pobierania danych i stabilność aplikacji działających online. Niska jakość RSRQ może skutkować opóźnieniami, przerywaniem połączeń VoLTE lub spadkiem prędkości transmisji w aplikacjach wymagających stałego strumienia danych.

Dobór odpowiedniego miejsca do korzystania z sieci – np. okna w budynku czy podniesienie telefonu – może tymczasowo poprawić oba parametry. Z kolei użycie zewnętrznych anten LTE, routerów z funkcją wyboru pasma lub wzmacniaczy sygnału LTE może trwale podnieść jakość połączenia.

Podsumowanie

RSRP i RSRQ to fundamentalne wskaźniki określające stan i jakość połączenia w sieciach LTE. Ich prawidłowy pomiar i interpretacja są niezbędne zarówno do planowania sieci, jak i do diagnozowania problemów po stronie użytkownika. RSRP informuje o sile sygnału, a RSRQ o jego jakości – razem tworzą spójny obraz efektywności połączenia radiowego.

Jeśli interesuje Cię również, jak parametry SINR i CQI wpływają na przepustowość w LTE, warto zgłębić temat pomiaru jakości kanału transmisji danych.