Kody MNC i MCC w identyfikacji sieci GSM

Kody MNC i MCC w identyfikacji sieci GSM

Dziś przyjrzymy się roli i znaczeniu kodów MNC (Mobile Network Code) oraz MCC (Mobile Country Code) w architekturze sieci GSM. Te dwa kody, choć z pozoru proste, są kluczowe dla działania globalnej łączności mobilnej. Bez nich niemożliwe byłoby właściwe kierowanie połączeń, autoryzacja użytkowników roamingujących czy rozróżnienie operatorów działających w tym samym kraju.

Podstawowe definicje: czym są MNC i MCC?

Mobile Country Code (MCC) to trzycyfrowy kod przypisany konkretnemu krajowi. Pozwala on sieci zidentyfikować, z jakiego kraju pochodzi dana karta SIM lub do jakiego kraju należy dany element infrastruktury sieciowej. Z kolei Mobile Network Code (MNC) to dwucyfrowy lub trzycyfrowy kod przypisany konkretnej sieci mobilnej w danym kraju. W połączeniu tworzą parę MCC+MNC, która jednoznacznie identyfikuje operatora komórkowego w skali globalnej.

Struktura kodów MCC i MNC

Oba kody wykorzystywane są w wielu strukturach danych w sieciach komórkowych – m.in. w IMSI (International Mobile Subscriber Identity), identyfikatorze sieci PLMN (Public Land Mobile Network) oraz bazach danych HLR (Home Location Register). Oto, jak wyglądają przykładowe struktury:

Zastosowanie kodów MCC i MNC w praktyce

Kody te pełnią szereg funkcji w architekturze GSM, UMTS, LTE i 5G. Oto najważniejsze z nich:

• Roaming: Telefon użytkownika łączy się z siecią zagraniczną, analizując dostępne PLMN i porównując kody MCC/MNC z zapisanymi preferencjami w karcie SIM.
• Autoryzacja użytkownika: Operatorzy używają MCC i MNC, aby przypisać żądanie do odpowiedniego HLR lub HSS.
• Routing połączeń: Serwery i przełączniki w sieci używają tych kodów do określenia miejsca docelowego połączenia lub SMS-a.
• Wyświetlanie nazwy sieci: Telefony korzystają z bazy danych MCC/MNC, aby pokazać nazwę operatora (np. „Orange PL”).

Rozróżnienie operatorów działających w tym samym kraju

W jednym kraju może działać wielu operatorów komórkowych. Dzięki unikalnym kodom MNC, możliwe jest ich jednoznaczne rozróżnienie. Na przykład w Polsce kod MCC to zawsze 260, ale różni operatorzy mają różne MNC:

System ten zapobiega kolizjom i błędom w rozpoznawaniu sieci, umożliwiając poprawne działanie usług takich jak handover, roaming, SMSC i wiele innych.

MCC i MNC w kontekście LTE i 5G

W sieciach LTE i 5G rola MCC i MNC nie uległa zmianie, choć ich znaczenie wzrosło wraz z rosnącą złożonością sieci. W architekturze EPC (Evolved Packet Core), MCC i MNC służą do tworzenia unikalnych identyfikatorów takich jak PLMN-ID, które z kolei wykorzystywane są do adresowania komponentów takich jak MME (Mobility Management Entity), SGW (Serving Gateway) czy PGW (PDN Gateway).

W 5G MCC i MNC są nadal obecne w strukturze tzw. S-NSSAI (Single Network Slice Selection Assistance Information), gdzie pomagają przypisać urządzenie do odpowiedniego slice’u – logicznego podziału sieci. Takie podejście umożliwia np. separację usług przemysłowych od konsumenckich w ramach tej samej infrastruktury.

Jak działa wybór sieci na podstawie MCC/MNC?

Telefon komórkowy, po włączeniu, skanuje dostępne sieci i odczytuje ich MCC i MNC. Na tej podstawie porównuje je z listą PLMN zapisanych na karcie SIM (PLMN Selector with Access Technology). Jeśli znajdzie zgodny wpis, próbuje się połączyć. Proces ten jest kluczowy w roamingu, gdzie urządzenie musi samodzielnie wybrać najbardziej odpowiednią sieć spośród wielu dostępnych w danym kraju.

Dodatkowo, systemy OSS/BSS w tle monitorują, które MNC są wykorzystywane i jak wygląda rozkład ruchu między różnymi operatorami, co ma znaczenie przy ustalaniu umów roamingowych oraz polityki taryfikacyjnej.

Przykład działania w praktyce

Użytkownik posiadający kartę SIM z IMSI zaczynającym się od 26006 podróżuje do Niemiec. Po aktywacji telefonu urządzenie zaczyna skanować dostępne sieci, znajdując między innymi:

• 26201 (Telekom DE)
• 26202 (Vodafone DE)
• 26207 (O2 DE)

Telefon sprawdza, która z tych sieci znajduje się na liście preferowanych PLMN. Jeśli żadna nie jest bezpośrednio preferowana, podejmowana jest próba rejestracji w sieci zgodnej z polityką operatora macierzystego – w tym przypadku sieci partnerskiej Play w Niemczech.

Zarządzanie kodami MCC i MNC

Zarządzaniem przydziałem MCC i MNC zajmuje się organizacja ITU (International Telecommunication Union) oraz lokalne organy regulacyjne. W przypadku Polski funkcję tę pełni Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE). Przydział nowych kodów wymaga spełnienia szeregu warunków technicznych i organizacyjnych, a ich publikacja odbywa się w oficjalnym rejestrze ITU-T.

Warto również zaznaczyć, że niektóre MNC są zarezerwowane dla sieci wirtualnych (MVNO) – np. Lycamobile lub Virgin Mobile – które działają na infrastrukturze innych operatorów, ale posiadają własne kody identyfikacyjne.

Wyzwania i konsekwencje techniczne błędnej konfiguracji

Błędna konfiguracja kodów MCC i MNC może prowadzić do poważnych problemów, takich jak:

• Nieudana rejestracja urządzeń w sieci
• Nieprawidłowe przekierowanie połączeń
• Błędne naliczanie kosztów roamingu
• Problemy z lokalizacją urządzeń

Dlatego operatorzy oraz producenci urządzeń mobilnych muszą ściśle przestrzegać specyfikacji 3GPP i dokładnie testować poprawność interpretacji kodów.

Kody MNC i MCC, choć niewidoczne dla większości użytkowników, są fundamentem funkcjonowania mobilnej komunikacji na całym świecie. Ich właściwe zarządzanie i implementacja decydują o niezawodności usług, jakie otrzymuje każdy abonent.

Jeśli interesuje Cię, jak działają kody LAC i TAC w kontekście lokalizacji użytkownika, koniecznie przeczytaj kolejny artykuł na ten temat.